-
Treść w skrócie
-
Geneza
-
Interpretacja
<
>
- Prolog w teatrze.
- Scena w niebie – zakład szatana z Bogiem o los Fausta.
- Praca i rozmyślania Fausta w swojej pracowni – rozmowa z Duchem Ziemi i Wagnerem.
- Przechadzka Fausta i Wagnera po mieście; Wielkanoc.
- Powrót do pracowni – przemiana psa-przybłędy w Mefistofelesa i zakład Złego z Faustem o duszę.
- Rozmowa Mefistofelesa z nowym uczniem pracowni Fausta.
- Wodzenie Fausta po miejscach mających przysporzyć mu radości i zapomnienia:
- Piwnica Auerbacha (libacja wesołego bractwa).
- Pieczara czarownicy – odmłodzenie Fausta i czar zakochania doktora w każdej dziewczynie.
- Spotkanie Małgorzaty na ulicy – zakochanie się Fausta w niej.
- Zostawienie pierwszej, potem drugiej szkatułki klejnotów w pokoju Małgorzaty.
- Spotkanie Fausta i Małgorzaty, Mefistofelesa i Marty w ogrodzie – wyznanie miłosne Fausta odwzajemnione.
- Kłótnia Fausta i Mefistofelesa – wygrania diabła.
- Schadzki Fausta i Małgorzaty – wyrzuty sumienia dziewczyny, próba zmiany.
- Pojedynek Fausta i Mefistofelesa z bratem Małgosi, Walentym – śmierć brata Małgorzaty.
- Chęć Małgorzaty by się z powrotem nawrócić i odmienić życie na dawne, czyste – toczy wewnętrzną rozterkę w Kościele.
- Sabat (noc Walpurgi), zjazd czarownic na Łysej Górze.
- Taniec Fausta z 'nadobną' przerwany ujrzeniem przez głównego bohatera złudy Małgorzaty (w rzeczywistości ujrzał Meduzę).
- Teatr na Łysej Górze – karykatura różnych charakterów i ról społecznych.
- Dowiedzenie się przez Fausta o tym, że Małgorzata została uwięziona – rozpacz doktora, kłótnia z Mefistem.
- Próba uwolnienia Małgorzaty – ta zapiera się, czuje, że nie może pójść za Faustem.
- Wyrok Boży – Małgorzata „sercem zbawiona”, Faust zmuszony zniknąć wraz z Mefistofelesem.
- Utwór powstał w okresie preromantyzmu w Niemczech (okres burzy i naporu Sturm und Drang).
- Autor dzieła, Johann Wolfgang Goethe pisał Fausta przez niemal całe życie.
- 1774 – Prafaust – pierwsza wersja utworu.
- 1808 – Faust cz. 1 – wydanie poprawy Prafausta z dodatkiem paru nowych scen.
- 1832 – Faust cz. 2 – wydanie części drugiej dramatu.
- Inspiracją do utworu była fascynacja autora legendarną postacią doktora Johanna Fausta – tajemniczego maga i astrologa żyjącego na przełomie XV i XVI w., który rzekomo zawarł pakt z diabłem, aby odkryć tajemnicę sensu ludzkiej egzystencji. Pierwsze literackie wersje jego legendy powstały już w XVI w., kiedy to angielski pisarz Christopher Marlowe poświęcił mu sztukę „Tragiczne dzieje doktora Fausta”. O Fauście powstawały też różne inne legendy.
- Goethe pierwszy raz poznał tą postać podczas jarmarcznego przedstawienia.
Przy interpretacji należy zauważyć, że Goethe w Fauście pomieszał średniowiecze (do którego systemu nauczania autor nawiązuje) i ówczesne realia (preromantyzm).
Prolog w niebie
Faust bohaterem romantycznym.
Mit człowieka faustycznego.
Analiza kontekstowa prologu w niebie.
Prolog w niebie
- Prolog w niebie stanowi pewnego rodzaju wyjaśnienie na dalszy ciąg akcji utworu – przedstawia bowiem dlaczego Mefistofeles skupia się podczas akcji dramatu jedynie na Fauście i czemu ma pełną swobodę w kuszeniu tegoż doktora. Prolog także jest tekstem o charakterze filozoficznym, ponieważ zachęca odbiorcę do zastanowienia się nad relacją Bóg-Mefistofeles w sposób odmienny od powszechnie przyjętego w literaturze.
Faust bohaterem romantycznym.
- Faust doskonale wpasowuje się w format bohatera romantycznego, gdyż jest to postać rozdwojona lecz poszukująca prawdy, przy czym w swojej pogoni za szczęściem jest gotowa na wszystko. Empiryzm i racjonalizm, w których odpowiedzi szukali mędrcy poprzedniej epoki, nie przynoszą mu upragnionego szczęścia. Charakteryzuje go również egocentryzm.
Mit człowieka faustycznego.
- Jest jednym z najważniejszych mitów nowoczesnej kultury, pojawiającym się w licznych dziełach w XIX i XX w.
- By osiągnąć np. wieczną młodość, władzę nad przyrodą i ludźmi, bohater jest zdecydowany na wszystko, nawet na paktowanie na złym.
- Bohater ten odsuwa od siebie tradycyjne wyobrażenia moralne, miarą świata czyni ludzkie pragnienia.
- Przeżywa targające sumieniem wątpliwości.
- Człowiek faustyczny jest porównywany do starożytnego Prometeusza.
- Upostaciowienie człowieka niezależnego – buntownika i zdobywcy – lecz jednocześnie targanego namiętnościami.
Analiza kontekstowa prologu w niebie.
- Brak na ten moment.